OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE ÜSTÜN ZEKALI ÇOCUKLAR

• Hızlı öğrenip kolay hatırlar,hafızası iyidir.
• Yaşıtlarına göre olgun davranır.
• Geniş bir kelime hazinesi vardır.Sizi şaşırtan cümleler kurabilir.
• Normal çocuklardan farklı alanlara ilgi duyabilir.Örnek uzay,böcekler,arabalar
• Bir problemi çözmek hoşuna gider
• Kendinden büyük oyun arkadaşları ile oynamayı tercih eder?
• Çevreye ve yaşananlara karşı çok duyarlı davranır.
• Normalden az uyur.
• Entelektüel konulara meraklıdır.Ülke gündemi ile ilgili soru sorabilir.
• Bulmacalar,sayılar,labirentler hoşuna gider.
• Hayvanlara karşı merhametli davranır.
• Çok fazla enerjiye sahiptir.Bu enerjiyi hiperaktivite bozukluğu ile karıştırmayalım.
• Soru sorma konusunda uzmandır
• Ona herkes küçük profesör olarak bakar.
• Müzik,sanat,drama ve dansta yeteneklerini sergileyebilir.
• Espri,mizah yeteneği gelişmiş olabilir
• Doğadan topladığı,taşlar,böcekler vs şeylerin koleksiyonunu yapabilir,biriktirebilir.
• Belgesel seyretmeyi çok sever.
• Var olmayla ilgili,yaratılışla ilgili sorular sorabilir.

Yukarıda saydığım özelliklerin tamamını yada bazılarını taşıyan okul öncesi çağdaki çocuklar üstün zekalı,dahi olabilir.

Okul öncesi çağdaki üstün zekalı çocuklara nasıl yardım edebiliriz?

Beraber kitap okuyun

Üstün zekalı çocuklar genellikle küçük yaşta kendi kendilerine yada biraz yardımla okuma öğrenirler.Okuma,çocukluk çağında çocuklara akademik olarak çok büyük ilerleme kat ettirir.Çocuğa bol bol hikaye ve masal okuyup resimler hakkında yorum yapmasını isteyelim.Belki çok komik olacak ama çocukluk çağında çocuklar hikaye ve masallarda olayların,durumların değişeceğini zannederek, aynı masalı bir çok defa okutabilirler.Bunun için onu yadırgamayın.Çocuk sabah kalktığında hikayenin değişeceğini zanneder o yüzden tekrar tekrar aynı masalı okutur.
Oyuncaklar,televizyon programları ve bilgisayar programları çocuklara okuma, öğrenme konusunda yardımcı olur.Televizyonun çocuklara tek faydası da budur zaten.Bu nedenle çocukların televizyon karşısında çok fazla vakit geçirmelerine izin vermeyelim.Hem otistik hem de üstün zekalı bir çocuğa sahip olmak istemiyorsanız fazla televizyon yada bilgisayar oyunu oynamasına izin vermeyin.

Kitap okurken içerik çalışması yapın

Çocuk eğer okuma bilmiyorsa resimleri göstererek ona hikayeyi anlatın.Okumayı biliyorsa kendisi okusun.Hikayeyi anlatırken geçmiş ve gelecek zamanı kullanın.Hikayenin bazı yerlerinde duraksayarak hikayenin nasıl ilerleyeceğini,az sonra neler olacağını,karakterlerin nasıl davranacağını sorun ve ondan geri bildirimler alın.Hikayenin sonunda hikayeden çıkartılacak dersler konusunda beyin fırtınası yapın.

Yazmasını ,çizmesini teşvik edin

Çocuğunuzun farklı konularda çizimler yapmasını,resimler yapmasını teşvik edin.Ona kendisini çok ünlü bir ressam gibi düşünmesini söyleyin.Çizdiği resimlerden övgüyle bahsedin ve odasına asın.
Üstün zekalı çocuklar ilköğretim çağında yazmayı çok sevmedikleri için okul öncesi çağda yazmayı sevmeleri çok büyük önem taşımaktadır.Ona ünlü bir yazar olduğunu hayal etmesini ve ünlü bir yazar olarak hikayeler yazmasını söyleyin.Yazdığı hikayeleri internette bir blog açarak yayınlayın ve saklayın.Gelecekte bu hikayeler onun için çok büyük öneme sahip olacak.

Dünya hakkında konuşun

Çocuğunuzla Dünyanın gidişatı konusunda sohbetler edin,imkanınız varsa Dünya ülkelerini gezin.Ona Dünyayla ilgili çeşitli sorular yönelterek sorulara cevap bulmasını sağlayın.Örneğin gelecek 50 yılda Dünya nasıl bir yer olacak? Dünyanın enerji ve su sorunu gelecek yıllarda nasıl çözülecek ? küresel ısınma sorunu gibi

Nereden yardım alabilirim?

Bu soruyu Amerika’da sorduğunuzda karşınıza uzunca bir cevap listesi çıkmaktadır.Ancak Türkiye’de bu sorunun cevabı maalesef çok fazla yok.Devlete ait bilim sanat merkezleri, ilköğretim 3.sınıftan itibaren sınırlı imkanlarla üstün zekalı çocuklara destek vermektedir.Okul öncesinde devlete ait başvurabileceğiniz bir merkez yok.İşin komik tarafı özelde de yok .İnşallah birkaç yıl içinde olmaya başlayacak diyelim.

Biz yinede kötümser davranmayıp yapılabilecekler konusunda beyin fırtınası yapalım.

Özel bir kurum olan üstün zekalılar enstitüsü tanımlama, değerlendirme,yönlendirme ve eğitim konusunda okul öncesi çocuklara destek vermektedir.Enstitüde 4-6 yaş grubu çocuklara haftalık zenginleştirme modeli uygulanmaktadır.

Oyuncakçılarda çocukların zekasını geliştirebilecek zeka küpleri,puzzleler,zeka oyunları alarak çocuğunuz için iyi bir materyal dolabı oluşturabilirsiniz.Alacağınız oyuncakların, işlevsel faydalı oyuncaklar olmasına özen gösterin.

Kitapçılarda ve internet sitelerinde okul öncesi çağda üstün zekalı çocukların faydalanabileceği kaynak kitaplar bulunmaktadır.Bunlara birkaç örnek verecek olursa Mega hafıza çocuk setleri,Miniyup eğitim setleri,Tübitak kitapları,söz yayınları ve son zamanlarda timaş yayınlarının çocuklara yönelik çıkartmış oldukları yayınları görmekteyiz.Tübitağın okul öncesi kitaplığı bütün üstün zekalı çocukların kütüphanesinde mutlaka bulunmalı.

İngilizce bilenler için sınırsız, bilmeyenler için sınırlı web siteleri bulunmaktadır.Google arama motorlarına ingilizce olarak çocuklar için aktivite yazdığınızda milyonlarca aktivite çıkmaktadır.Türkçe olarak üstün zekalılar enstitüsünün başlatmış olduğu sanal üstün zekalılar okulu programında da üstün zekalı çocuklar için özenle seçilmiş aktiviteler bulunmaktadır.Bu bölümden faydalanmak için üye olmak gerekiyor.

Çocuklarla mümkün olduğunca eğitim amaçlı gezilere çıkmak gerekiyor.Ya çok gezen, ya okuyan bilir demiş atalarımız.Yukarıda okumayı tavsiye ettik şimdide gezmeyi tavsiye ediyoruz.Bilim merkezleri,sanat atölyeleri,uzay,doğa kampları,tarihi turistik yerler buna örnek verilebilir.Üstün zekalılar enstitüsü mail grubunda (Binden fazla üyesi bulunan) Türkiye’de üstün zekalı çocukların gezeceği,yada katılacağı bir çok aktivite programı paylaşılmaktadır.Gruba üye olarak gelişmelerden faydalanabilirsiniz.

Çocuğun öğretmeni ile iyi bir iletişim kurmak gerekiyor.İki haftada bir öğretmeni ile ayak üstü görüşüp çocuk hakkında sohbet etmek, çocuğa da olumlu yansıyacaktır.Bu konuşmayı sadece anne yapmamalı, zaman zaman da baba okula gelerek çocuğun durumunu öğretmen ile görüşmelidir.

Çocuğun küçük yaşlardan itibaren bütün çalışmaları saklanmalı dosya haline getirilmelidir.Bu dosya zamanı geldiğinde çocuğunuza eğitim verecek eğitimcilerle paylaşılmalı eğitimcilerin çocuğu iyi tanıması sağlanmalı,geri bildirimler alınmalıdır.Çocuğunuzu iyi tanımayan eğitimci çocuğunuza yardımcı olamaz.

Okul öncesi dönemde üstün zekalı çocuğuna iyi bir
okul arayışında olan velilere öneriler

• Ailenin sosyo-ekonomik düzeyi yüksek değilse okul aramaktansa öğretmen arayışına girmek daha sağlıklı olacaktır.Devlet okulları ve bazı özel okullar seçme öğretmen çalıştırmadıkları için okul yerine öğretmen seçimi yapmalıyız.
• Ailenin sosyo-ekonomik düzeyi iyiyse yakın olsa dahi mahalle arası anaokulları tercih edilmemelidir.Uluslararası akreditasyonu olan kendisini kanıtlamış marka haline gelmiş anaokulları tercih edilmelidir.Marka derken yanlış anlamayın. Mankenlerin yada sanatçıların isimlerini kullanarak açtıkları anaokullarından bahsetmiyorum.
• Özel bir anaokuluna çocuğunuzu verecekseniz okula gidip idarecilerle görüşün ve onları soru yağmuruna tutun.

Kuruma sorulabilecek bazı sorular

1- Okulun hedefi vizyonu misyonu
2- Okulu diğerlerinden ayıran özellikler
3- Kullandıkları eğitim müfredatı ,kitaplar
4- Okul öğretmenlerinin mezun oldukları okullar,diplomaları
5- Okulun materyal dolabı ve kütüphanesinin kapasitesi
6- Okulun fiziki şartları, imkanları
7- Okul dışı aktiviteleri
8- Beslenme
9- Hijyen
10- Güvenlik
11- Ve tabi ki ücret

Kaynaklar

www.aagc.org (The American Association for Gifted Children at Duke University )
http://onelyayincilik.com/
http://www.tubitak.gov.tr/sid/540/pid/541/index.htm;jsessionid=35374CC5E8EDCBE0EC990A50EAC2BF1D
http://www.megahafiza.com.tr/urunler/set-czh.asp#top
https://www.blogger.com/start ( Çocuklara blog oluşturmak için )

Gürkan Yaşar
Üstün Zekalılar Eğitim Danışmanı Üstün Zekalılar Enstitüsü
www.ustunzekalilar.org

Eğitim Programlarımız

Çocuklara Yönelik Eğitim Programlarımız

          Programımız üstün zekalı,dahi çocukların zeka,ilgi,yetenek alanlarının belirlenerek gruplama ve zenginleştirme modelleri ile geliştirilmesini ve desteklenmesini amaçlamaktadır.

          Tanımlama aşamasında öğrencilerin ön kaydı yapılarak bir aylık oryantasyon programına alınır.Çocukların gelişim,zeka ilgi,yetenek alanları,öğrenme,anlama stilleri,yaratıcılık ve akademik başarı düzeyleri ulusal ve uluslararası geçerliliği olan testler ve ölçeklerle belirlenir.Çocukların ayrıntılı bir profili çıkartılır.İlk 1 ay sonunda Enstitünün kabul şartlarına uyan öğrenciler cumartesi günleri Bahçeşehir Üniversitesi Beşiktaş Kampüsünde pazar gunleride enstitu merkezinde gerçekleşecek eğitim programına kabul edilir.Eğitim 9 ay boyunca haftada 1 gün 3 saat 4 ders olarak işlenir.Ayrıca eğitim dönemi sonunda 1 aylık üstün zekalılar yaz okulu eğitim programı düzenlenir Eğitim programımızın hedef kitlesi 2009-2010 eğitim-öğretim yılı için 4-11 yaş grubu çocukları  kapsamaktadır.Eğitim programı içerisinde aşağıdaki dersler verilir.Enstitüde değerlendirilmesi yapılan öğrenciler her ay başında programa kabul edilmektedir

                                                    Enstitüye Kabul Şartları
         Ülkemizde standardizasyonu yapılmış olan zeka testlerine ve enstitümüzün yapacağı değerlendirmelere göre üstün zeka grubuna giren öğrenciler programa alınmaktadır.

                                                          Eğitimciler
Şükrü Murat Cebeci

25 nisan 1974 yılında Dünya'ya gelen Şükrü Murat Cebeci Lisans Eğitimini Hacettepe Üniversitesi Nükleer Enerji mühendisliğinde tamamladı. Master eğitimini Fatih üniversitesi Fizik bölümünde tamamlayan Cebeci, doktora eğitimine Boğaziçi Üniversitesi Fizik bölümünde devam etmektedir. Boğaziçi üniversitesindeki asistanlık görevini bırakarak üstün zekalılar eğitimine yönelen Şükrü Bey Dünya'da yüz binden fazla üyesi olan Dünya Üstün Zekalılar Kulübü Mensa'nın Türkiye'deki bir kaç üyesinden biridir. Dünya'da üstün zekalılar eğitiminde teorikte ve pratikte en çok çalışma yapılan Connecticut Üniversitesinde üstün zekalılar eğitmeni sertifikasını almaya hak kazandı. Patent başvuruları da bulunan Cebeci, geliştirdiği zeka oyunu ile Uluslar arası tasarım yarışmasında 1.oldu. Dünya Üstün Zekalılar birliğinin vermiş olduğu sertifika eğitim programlarına katıldı. İlgi alanları arasında Fizik, Kozmoloji, yapay zeka, bulanık mantık, genetik algoritmalar, yapay sinir ağları, nümerik simülasyonlar, kaos teorisi ve fraktal geometri yer almaktadır. Dünya'da Üstün zekalılar eğitimini en iyi veren ülke olan İsrail'e giderek eğitim modellerini araştıran Şükrü Murat Cebeci evli ve 3 tane üstün zekalı çocuk babasıdır.

Süleyman Kahraman

Boğaziçi üniversitesi Psikolojik danışmanlık bölümünden mezun olduktan sonra bir müddet Amerika’da kalarak Amerikan Ulusal üstün zekalılar birliğinin ve üniversitelerin vermiş olduğu eğitimlere katıldı. Amerika’da bir çok üstün zekalılar okulu gezerek eğitim programlarını ve modellerini inceledi.Kitap ve program çevirileri yaptı. Dünya üstün zekalılar birliğinin vermiş olduğu sertifika eğitim programlarına katılarak sertifikalar aldı. 4 yıldır üstün zekalı çocuklara bireysel danışmanlık yapan ve bu alanda aktif çalışan Süleyman Kahraman'ın yayınlanmış 2 adet kitabı bulunmaktadır.

                                                            Yaratıcılık ve Mucitlik Dersi

          Yaratıcılık ve mucitlik dersi kapsamında aşağıdaki konular üstün zekalıların eğitimi konusunda dünyaca ünlü Creative Learning Press,Critical Thinking Co,E.Paul Torrance,Tin Man Pres gibi yayınevlerinin kaynakları kullanılarak işlenir.

    * Akıcı Düşünme
    * Esnek Düşünme
    * Orijinal Düşünme
    * Zenginleştirme
    * Eleştirel Düşünme
    * Yaratıcı Problem Çözme
    * Gelecek Problemleri Çözme
    * Gelecek Tasarımcılığı
    * Beyin Fırtınası Çalışmaları
    * Yaratıcı Yazın
    * Belgesel Gösterimleri


                                                   Düşünce Becerilerini Geliştirme Dersi

            Düşünce Becerileri dersi kapsamında aşağıdaki konular üstün zekalıların eğitimi konusunda dünyaca ünlü Creative Learning Press,Critical Thinking Co,E.Paul Torrance,Tin Man Pres gibi yayınevleri kaynakları kullanılarak işlenir.

    * Ne
    * Ne Zaman
    * Nasıl
    * Ne Kadar
    * Kelime Oyunları
    * Bulmacalar
    * Alışılmadık Sorular
    * Benzerlikler
    * Zıtlıklar
    * Farklılıklar
    * Eşleştirmeler
    * Dizilimler
    * Gruplama
    * Çizim
    * Tanımlamalar
    * Görsel,İşitsel Zeka Çalışmaları
    * Belgesel Gösterimleri

Zeka Oyunları Dersi

          Bu ders kapsamında Dünya Üstün zekalılar kulübü MENSA ve uluslararası zeka oyunu üreticilerinin ödüllendirdiği zeka oyunları kullanılacaktır.

    * Matematik Oyunları
    * Fen Bilimleri Oyunları
    * Yaratıcılık Oyunları
    * Düşünce Becerileri Oyunları
    * Beyin Fırtınası Oyunları
    * Tasarım Oyunları
    * Magnetik Oyunlar
    * Puzzlelar
    * Kelime Oyunları
    * Strateji Oyunları
    * Dikkat Oyunları
    * Ahşap Oyunlar

           Astronomi ve Uzay Bilimleri Dersi

           Astronomi ve uzay bilimleri dersleri aşağıdaki konuları kapsayacak şekilde interaktif ortamda görsel materyallerle desteklenmiş bir şekilde verilecektir.

    * Dünyanın Oluşumu
    * Yıldızlar
    * Gezegenler
    * Güneş Sistemi
    * Uzay Teleskopları
    * Plateneriumlar
    * Sanal Geziler
    * Nasa Çalışmaları
    * Belgesel Gösterimleri

                                             RENZULLI LEARNING SYSTEM

            Renzulli öğrenme sistemi Connecticut üniversitesi eğitim araştırma biriminde Prof. Dr. Joseph Renzulli ve eşi Prof. Dr. Sally Reis Renzulli tarafından geliştirilmiş olan yaklaşık 32 yıllık bir araştırmanın ürünü,web tabanlı yeni bir sistemdir.Araştırmanın temel konusu çocukların zeka ve yetenek alanlarını nasıl geliştirebiliriz,var olan potansiyellerini en yüksek seviyeye nasıl çıkartabiliriz.Araştırma sonucuna göre öğrencilerin ilgi alanları,yetenek alanları,öğrenme stilleri,kendini ifade etme stilleri tespit edilip ayrıntılı profil oluşturup, profile uygun aktiviteler sunulduğunda öğrencilerin zeka ve yetenek alanlarının geliştiği,okul başarısının arttığı görülmüştür.Enstitümüzde sistemi kullanarak öğrencilerinin ilgi alanlarını,yetenek alanlarını,öğrenme stillerini,anlama ve kendilerini ifade etme stillerini belirleyerek ayrıntılı profil çıkartılacaktır.Sistem içerisinde yer alan ellibin aktiviteden öğrencilerin profillerine uygun olanları sistem otomatik olarak seçip öğrencilerin kullanımına sunmaktadır.Sistem okul öncesinden başlayıp lise sona kadar devam etmektedir.Sistem enstitümüzde öğrencilerimize uygulanacaktır.

          Farklı seviyedeki akademik başarılar karşısında öğrencilerin eğitim ihtiyaçlarını sağlamak için, bir çok öğretmen sınıf içi farklı yapıda çeşitli stratejiler benimsemişlerdir.Renzulli öğrenme sistemi öğretmenlere az masraf ve zaman dahilinde,farklı seviyedeki bütün öğrencilerin ihtiyacı olan aktiviteleri sağlayarak öğretmenlere ,anne babalara, öğrencilere ve yöneticilere yardımcı olur.

Anne Baba Eğitim Programlarımız

          Üstün zekalı bireylerin erken dönemde tespit edilmesi, normal çocuklardan farklılaşan ihtiyaçları konusunda gerekli desteğin ve ilginin verilmesi, böylelikle de üstün zekalı bireyin uyumsuz, problemli, yararsız biri yerine, kapasitesini kullanan ve geliştiren biri olabilmesi büyük oranda anne-babanın bilinçli ve bilgili olmasına bağlıdır. Bu nedenle enstitümüz öğrencilerin eğitimi kadar anne baba eğitimlerine de çok büyük önem vermektedir ve yıl boyunca anne-babalara yönelik üstün zekalı çocuklarla ilgili farklı konularda eğitim seminerleri düzenlenecektir.Enstitümüzde eğitim alan öğrencilerin aileleri bu eğitimlere ücretsiz katılacaklardır.

ANNE BABA EĞİTİM SEMİNERİ KONULARI

    * Zeka,Yetenek ,Üstün Zekalıların Tanımlanması
    * Üstün Zekalıların Özellikleri
    * Üstün Zekalılarda Duygusal ve Sosyal Gelişim
    * Üstün Zekalılarda Düşünce Becerileri ve Yaratıcılık Eğitimi
    * Üstün Zekalı Yetenekli Çocuklarda Gelişim ve Davranış Sorunları
    * Üstün Zekalılarda Başarı ve Motivasyon Düşüklüğü
    * Üstün Zekalılarda Aile İçi İletişim
    * Üstün Zekalı Yetenekli Çocuklara Yönelik Mesleki Planlamalar,Mentorlar,
    * Dünya Ülkelerinde Üstün Zekalılar Yetenekliler Eğitimi
    * Üstün Zekalılarda Beyin ve Öğrenme
    * Üstün Zekalılarda Hafıza Teknikleri

Eğitimci Eğitimi Programlarımız

          Her çocuk gibi üstün zekalı bireylerin eğitime olan bakışlarında ve sevgilerinde öğretmenin etkisi büyüktür. Üstün zekalı bireyleri tanıyan öğretmenler onların kapasitelerini en üst düzeye çıkartarak hayata adapte olmalarını sağlamaktadırlar.Bu gerçeğin farkında olan enstitümüz eğitimcilere özel olarak üstün zekalı çocukları çok farklı yönlerden tanıyabilecekleri ve onlara uygun davranış kalıpları geliştirebilecekleri bir eğitim programı sunmaktadır.

EĞİTİMCİ EĞİTİMİ SEMİNERİ KONULARI

    * Zeka,Yetenek ,Üstün Zekalıların Tanımlanması
    * Üstün Zekalıların Özellikleri
    * Üstün Zekalılarda Duygusal ve Sosyal gelişim
    * Üstün Zekalılarda Müfredatın Farklılaştırılması,Zenginleştirilmesi
    * Üstün Zekalılarda Düşünce Becerileri ve Yaratıcılık Eğitimi
    * Üstün Zekalılarda Fen ve Matematik Eğitimi
    * Üstün Zekalı Yetenekli Çocuklarda Gelişim ve Davranış Sorunları
    * Üstün Zekalı Yetenekli Çocuklara Yönelik Mesleki Planlamalar
    * Dünya Ülkelerinde Üstün Zekalılar Yetenekliler Eğitimi
    * Üstün zekalılarda ADHD ve Öğrenme Güçlüğü
    * Beyin ve Öğrenme
    * Hafıza Teknikleri

Kurumsal Danışmanlık Hizmetlerimiz

          Üstün zekalı bireyler büyümek isteyen kurumların en önemli ve alternatifsiz kaynaklarından bir tanesidir. Dolayısıyla şirketlerin ve eğitim kurumlarının bünyelerindeki üstün zekalıları tespit edebilme ve en üst düzeyde değerlendirebilmeleri yönünde ihtiyaç duydukları her türlü desteği enstitümüz kurumsal danışmanlık çerçevesinde sunmaktadır.


ÜSTÜN ZEKALILAR PROGRAMININ YAPILANDIRILMASI


    * Üstün Zekalıların Tanımlanması Ölçme Araç ve Gereçlerinin Uygulanması
    * Programa Kabul Kriterlerinin Tespiti
    * Kurumdaki Üstün Zekalı Çocukların Belirlenmesi
    * Uygulanacak Programın Çerçevesinin Çizilmesi
    * Program İçeriğinin Belirlenmesi
    * Eğitimde kullanılacak kaynak materyallerin geliştirilmesi
    * Eğitimci Eğitiminin Yapılması
    * Anne Baba Eğitimlerinin Yapılması
    * Program Değerlendirme



ÇÖZÜM ORTAKLARIMIZ


    * Dünya Üstün Zekalılar Birliği
    * Bahçeşehir Üniversitesi
    * Uluslararası Eğitim ve Yaratıcılık Birliği ( ICIE )
    * Connecticut Üniversitesi
    * Renzulli Learning System ( Dünyada Zeka ve Yeteneği En İyi Geliştiren Sistem )
    * Dünya Üstün Zekalılar Kulübü Mensa
    * Amerika Üstün Zekalılar Birliği ( NAGC )
    * SIG Gifted Summer School
    * Critical Thinking Co
    * Creative learning Press
    * Scholasting Testing Services ( Usa )
    * Mind Games
    * Zome tool
    * Think Fun
    * Set Enterprises
    * Educational Insight
    * Gamewright
    * 24 game
    * Kapla
    * Fun Again
    * Corwin Press
    * Prufrock Press
    * Gifted Child Quality

 

Türkiye’de Üstün Zekalı Doğmak

Birden fazla çocuğu olan aileler ve öğrencisi olan öğretmenler bilir ki, her çocuğun diğerine göre birçok farklı yönleri bulunmaktadır. Her çocuğun kişiliği, zeka potansiyeli, ilgi alanı, yetenek alanı, öğrenme stili, birbirinden farklıdır.Aynı yaşta olmalarına rağmen farklı potansiyele sahip olan çocuklar arasında, akademik ve sosyal açıdan farklılıklar görülmekte, bu durumda, bütün okul gününü beraber geçiren çocuklar arasında çeşitli problemlere yol açmaktadır. Örneğin kelime dağarcığı çok iyi olan üstün zekalı bir kız çocuğu, arkadaşlarıyla oyun oynarken çok fazla şey bildiğinden dolayı, arkadaşlarını yönlendirmek ,grup içerisinde lider olmak isteyebilir. Bu durumu arkadaşları muhtemelen hoş karşılamayacaklardır. Eğer bir çocuk tarih kitapları okumayı çok seviyorsa, öğrendiklerini arkadaşlarıyla paylaşmak isteyecektir. Astronomiye ilgi duyan bir çocuk kara delikler hakkında çok fazla bilgiye sahipse,arkadaşlarının da kara delikler hakkında bilgiye sahip olması gerektiğini düşünmektedir. Öğrendiği bilgiler arkadaşları tarafından garip karşılanacağından ve bir çok arkadaşının ilgisini çekmeyeceğinden, bilgilerini öğretmeni ile paylaşmaya başlar ve sınıfta sadece öğretmeni ile iletişim kurar.Eğer öğretmeni de bildiği konular hakkında hiçbir bilgiye sahip değilse öğretmeni ile de ilişki kurmayacaktır.Öğretmenin geniş bir bilgi hazinesi varsa bu bilgiler öğretmenin ilgisini çekmesiyle birlikte sınıftaki çocuklar arasında kıskançlıklar başlar ve öğrenciye karşı tavır almaya başlarlar.Çok farklı alanlarda derinlemesine bilgi sahibi olan üstün zekalı çocuklar ,arkadaşlarından hiçbir geri bildirim alamayınca, arkadaşlarının normal olmadığını düşünecektir.Bu durumda sınıf arkadaşları da onun normal olmadığını düşünecektir.Her iki taraf zamanla birbirine yabancılaşmaya başlar ve aradaki bağlar kopar.Üstün zekalı çocuklar sınıf tarafından dışlanmaya başlayabilir,okulda yalnızlığa mahkum olabilirler.Ya da sınıfta sürekli espri yapan öğretmenini ve arkadaşlarını zor durumda bırakan çocuklar haline gelebilirler.

Üstün zekalı çocuklar, üstün zekalı olarak doğarlar sonradan eğitimle üstün zekalı olmazlar.Üstün zekalılar ülkemizde normal sınıflarda eğitim gördüklerinden dolayı, zamanla normalleşmeye başlarlar.Küçük yaşlarda yaratıcı, çok soru soran,bir çok ilgi alanına sahip üstün zekalı çocuklar zamanla hiçbir şeye ilgi duymamaya başlayabilirler yada yanlış yönlenmeyle gereksiz ilgi alanları edinebilirler.Örneğin bütün Avrupa liglerinin futbolcu kadrolarını ezberleyebilirler yada bilgisayar oyunu bağımlısı olabilirler.

Geleneksel eğitim metotlarına baktığımızda hep karma eğitim metodunun benimsendiğini görürüz. Geleneksel metotta öğrencilerin zeka potansiyelleri ilgi, yetenek alanları ne olursa olsun, aynı ortamda eğitim almaktadır.

Ülkemizdeki eğitim sistemi maalesef çocuklarımızı aynı kalıbın içine sokmaya çalışmaktadır. Birbirinden tamamen farklı olan çocuklara tek bir müfredat ve aynı öğretim stiliyle öğretim yapılmasına çalışılmaktadır.Milli eğitim bakanlığını bir fabrikaya benzetirsek,girdisi farklı çıktısı aynı olan bireyler ortaya çıkmakta.Farklı olan bireyler fabrikadan normalleşmiş şekilde çıkmakta.Amerika’da binden fazla kullanılan model, sistem vardır.Her okul kendi müfredat programını hazırlayıp uygulama özgürlüğüne sahiptir.Dolayısıyla girdiler farklı çıktılar farklıdır.

Çocukların birbirlerinden tamamen farklı olduklarını anlamadığımız sürece onları anlamamız mümkün değildir.

Eşit olmayan insanlara eşit davranmaktan daha büyük eşitsizlik olamaz.

Thomas Jefferson

Dünya’da testlerde en başarılı ülke olan Singapur’un milli eğitim bakanına sormuşlar: “Neden Singapurlu öğrenciler, Amerikalı akranlarına göre testlerde çok daha başarılı olmalarına rağmen, Amerikalı öğrenciler hayatta daha başarılı oluyorlar.Neden Amerika Dünya’nın en çok patent alan ülkesi? Niye Singapur’dan çok daha az oranda mucitler, araştırmacılar, liderler, girişimciler çıkıyor?” Bakanın cevabı “Siz yeteneğe, bizse sınav başarısına değer veriyoruz.Yetenek,yaratıcılık, merak duygusu gibi çok önemli şeyleri testler ile değerlendiremiyoruz.” ve çocuklar sistem içerisinde kayboluyor demiş.Türkiye‘de de aynı durum geçerli.

Amerika’da ve İsrail’de dahilere ve üstün zekalılara eğitim veren özel okullardan başka farklı uygulamalar da vardır. Ülkenin büyük üniversiteleri içinde gençlik merkezleri denen kendi yemekhanesi, yatakhanesi, laboratuarları olan ilköğretimden ve liselerden çocukların ve gençlerin gelip gerçek araştırmalara katıldıkları merkezler oluşturmuşlar. Çocuklar bu merkezlerde bir hafta on beş gün kalıp öğrenmenin zevkini tadıyorlar ve araştırmacı nasıl olunur öğreniyorlar. Merkezlerde yer alan deney araç gereçleri Türkiye’nin en iyi devlet üniversitesi sayılan Boğaziçi üniversitesinde bile yok.

İsrail’in kutsal şehri ve Müslümanlar için de büyük önemi olan Kudüs’te OFEK ismi ile bilinen ve ufuk anlamına gelen çok özel bir dahiler okulu vardır.Geleceğin Einstein’ı kabul edilen bu okulun öğrencilerinden Dan Glük 5 yaşında iken İsrail hükümetine yazdığı bir mektupta Filistin meselesinin çözümü ile ilgili ayrıntılı bir barış planı teklif etmişti.Bu mektup tabi ki hükümeti şaşırtmıştı.Kudüs’te ki bu dahiler okulunda seçilmiş profesörler ders vermektedir.Öğrencilerin ufuklarının sınırsız derecede açılmasıyla görevli bu okulda her şey bol miktarda not tutarak değil,zeka ve mantık jimnastiği yaparak,yaşayarak öğreniliyor.Genetik ve teknolojiye çok önem veriliyor.

Yıllar önce de İstanbul’da 5 yaşında Ahmet adında dahi bir çocuk Başbakan Erdoğan’a kürt sorununun çözümü ile ilgili bir mektup yazmıştı.

İsrail de dahiler okulunda eğitim gören Dan Glük geleceğin Einstein’ı kabul edilip devlet koruma altına alınmışken Ahmet şuan nerede, ne yapıyor bilen yok.

Not : Dünya Üstün Zekalılar Birliği Başkanı ve ekibi Türkiye Üstün zekalılar Enstitüsünün davetlisi olarak Türkiye’ye geliyor.Ankara ve İstanbul’da anne babalar ve eğitimcilere yönelik eğitim programları düzenlenecektir.Ayrıntılı bilgi almak isteyenler bağlantıya tıklayabilirler.

http://www.ustunzekalilar.org/index.php?option=com_content&task=view&id=217&Itemid=255

Gürkan Yaşar

Üstün Zekalılar Eğitim Danışmanı

www.ustunzekalilar.org

Kaynaklar

http://www.newsweek.com/id/47366

http://www.cfhu.org/node/402

http://www.ustunzekalilar.org

http://giftedkids.about.com/

Eğitime Farklı Bakış Dr. Selim Aydın

Üstün Zekalılar Sıkça Sorulan Sorular

Üstün zekalı çocuk kimdir?

Üstün Zekalılar; daha hızlı öğrenebilme,daha uzun süre akılda tutabilme, daha geniş ve derinliğine kavrayabilme olay ve olgular arasındaki ilişkileri daha önce anlayabilme ve sezgi gibi bir çok zihinsel yetenek bakımından üstün zihin kapasitesine sahip çocuklardır

Üstün Yetenekli Çocuk Kimdir?

Üstün yetenekliler bir veya bir kaç alanda kabiliyeti olan, üstün başarı gösteren bireylere denir.Örneğin çok iyi futbol oynayan,çok iyi el becerileri olan,çok iyi resim yapan veya çok iyi müzik aleti çalan kişiler üstün yetenekli bireylerdir.

Üstün Zeka ve Üstün Yetenek Arasındaki Fark Nedir?

Zeka yeteneği kapsamaktadır.Matematiksel bir dille yetenek zekanın alt kümesidir.Zekayı bir ağaca benzetirsek yetenek meyvelerdir.

Dünyadaki Üstün Zekalı / Yetenekli Çocukların Oranı Nedir?

Dünya popülasyonuna bakıldığında Üstün Zekalı çocukların oranının % 2,5 3 oranında olduğu görülmektedir.Bu oran Dünya ülkelerine göre değişmemektedir.Örneğin Afrika'daki üstün zekalı çocukların oranı ne ise Amerika'daki çocukların oranı da odur

Çocuklarının üstün zekalı olduğunu anne-babalar nasıl anlar? Üstün zekalı çocukların diğer çocuklardan farkı ve özellikleri nedir?

• Erken yürüme
• Erken konuşma, gelişmiş dil
• Yüksek enerji ve hareket düzeyi
• Okuma ve bilgiye ilgi
• Gelişmiş bellek
• Özerklik
• Duyarlılık

Genel Özellikleri

• Merak
• Soru sorma
• Geniş ilgi alanı
• Yoğunlaşabilme
• Yüksek enerji düzeyi
• Güçlü bellek
• Hızlı öğrenebilme
• Gelişmiş dil becerisi
• Geniş bilgi tabanı
• Gözlem gücü
• Analiz gücü
• Akıl yürütebilme
• Problem çözebilme
• Düşünme becerilerini kullanabilme
• Soyut düşünebilme
• Akademik başarı
• Kitap okumaya düşkünlük
• Yoğun etkinlik
• Geniş hayal ve imgelem gücü
• Yaratıcılık
• Bağımsız çalışabilme
• Gelişmiş mizah duygusu
• Bir yetenek altında üstün performans
• İlgisiz gibi görünen şeyler arasında ilişki kurabilme
• Kendini ifade edebilme

Duyuşsal Özellikler

• Öğrenmekten zevk alma
• Kendine güven
• Yüksek motivasyon
• Yenilikten hoşlanma
• Kendisi ile ilgili farkındalık
• Sebat
• Kendini kontrol edebilme
• Empati/kendini başkasının yerine koyabilme
• Risk alabilme
• Maceraya atılabilme
• Keşfetmekten hoşlanma
• Yalnız kalmaktan hoşlanma
• Estetik duyarlılık
• Belirginsizliğe açıklık
• Güçlü sezgi
• Tekdüzelikten sıkılma
• Özgünlüğe yönelme
• Liderlik
• Dünya sorunlarına ilgi
• Duygusal tepkilerde aşırıya kaçma
• Yoğun ilişkiler kurabilme
• Sürekli gelişme arzusu
• Gelişmiş ahlaki değerler
• Haksızlığa katlanamama
• Doğaya ilgi

Anne-baba çocuklarının üstün zekalı olduğu anlamadığında, çocukta ileride ne gibi olumsuz etkiler olabilir?

• Sosyalleşmede arkadaş ilişkilerinde uyum problemleri
• Okulda derslerde sıkılma
• Okul fobisi
• Davranış sorunları
• Hareketlilik
• Kaygı ve dikkat sorunları,tırnak yeme
• Motivasyon düşüklüğü
• Depresyon,intihar eğilimleri
• Toplumla çatışma eğilimi
• Bilgisayar korsanlığı
• Çete liderliği

Çocukların IQ sunu yükseltmek için anne-babalara öneriler nelerdir?

• Hamilelik döneminde çocukla iletişime geçilmeli onunla konuşulmalı,müzik dinletilmelidir.
• Anne hamilelik döneminde yabancı dil eğitimi alabilir.Annenin aldığı dil eğitimi RNA lar yoluyla çocuğa geçmektedir.Çocuk annenin aldığı eğitime % 70 yatkın düzeyde doğar.
• Bebeğin zeka gelişimi açısından hamilelik döneminde Annenin bol bol yağlı somon balığı yemesi gerekir.Somon balıklarında omega 3 maddesi bulunduğundan zeka gelişimini desteklemektedir.
• Çocukluk döneminde omega 3 maddesi zeka gelişimine çok büyük fayda sağlar.Çocuklar her gün 1 adet tüketebilir.Eczanelerde satılıyor
• Çocukluk döneminde bol bol kuru üzüm ve ceviz tüketilmelidir. Beynin enerji kaynağı ekmek değil glikoz ve şekerdir.
• Hamilelik dönemi ve bebeklik döneminde çocuklara bol bol farklı uyarıcılar verilmelidir. Bebeklik döneminde ve çocukluk döneminde bol bol gezilere çıkılmalıdır.
• Bebeklik ve çocukluk döneminde çocuklar sevilmeli, vücut masajı yapılmalıdır. Özellikle omurilik bölgesine yapılan masaj zekâ gelişiminde çok büyük etkiye sahiptir.
• Bebeklik ve çocukluk döneminde oyun oynamaya çok büyük önem verilmelidir. Unutmamalı çocuk oyun yoluyla iletişim kurar.
• Oyuncak seçimi çok dikkatli yapılmalı işlevsel oyuncaklar seçilmelidir, mümkün olduğu kadar farklı nitelikte oyuncaklar, oyunlar alınmalıdır.
• Çocukluk döneminde zeka gelişimi için ezber yaptırılmalıdır. Şiir,şarkı vs
• Çocuklar 6 ayda 1 gelişimsel olarak uzman tarafından takip edilmelidir.
• Mümkünse 3 yaşın sonuna kadar anne çalışmamalı çocuğa bakmalıdır.
• Sık sık dadı,ev değiştirilmemelidir.
• Dil gelişiminin tamamlanması için 4 yaşından önce yabancı dil öğretilmemeli yabancı dadı tutulmamalıdır.4-6 yaş arası çocuklar 2 dil öğrenebilir.
• Zeka gelişiminde anaokulu seçimi çok büyük önem taşımaktadır. Mahalle arası anaokulları tercih edilmemeli eğitim kadrosu ve nitelikleri ile kendisini ispatlamış kurumlar tercih edilmelidir.
• Beynin her iki tarafını da çalıştırmak için mümkünse her iki elide kullanmaya çalışalım.
• Olumlu düşünelim
• Hayal kuralım
• Bol bol zihinsel aktivitelere oyunlara zaman ayıralım,spor yapalım
• Sözlükten bilmediğimiz kelimeler öğrenip dilimizde kullanmaya başlayalım
• Bol bol sebze tüketelim

Gürkan yaşar

Üstün zekalılar eğitim danışmanı

Üstün zekalılar enstitüsü

www.ustunzekalilar.org

Üstün Zekalı Dahi Çocuklar

Günümüzde internet sayesinde, bütün küresel duvarlar ortadan kalkmakta,bilgiye ve kişilere, istenilen zamanda ve mekanda ulaşılabilmektedir.Bu haftadan itibaren aktüel psikoloji web sayfası aracılığıyla Dünya’nın öbür ucundan Amerika’dan yazılarımla maalesef ülkemizde yıllardır ihmal edilmiş üstün zekalı dahi çocuklar hakkında eğitimcileri ve anne babaları bilgilendirmeye, bilinçlendirmeye çalışacağım.

5 yaşında yakın bir arkadaşını kansere kaybeden bir çocuk düşünün. "Nasıl olur da kansere çare bulunmaz?" düşünceleri ile deli gibi okumaya başlamış bu konuda. Bilgisi lise yıllarında o kadar artmış ki, üniversitede araştırma yapmak istemiş. Oradaki hocalardan biri doktora giriş imtihanını verebilirsen sana izin veririz demiş. Sınavı başarı ile geçen genç çocuk, her gün okuldan sonra üniversiteye gidip gönüllü araştırmacı olmuş. Gece 2’lere kadar çalıştığı çok olurmuş. Lise yıllarında 3000 saatten fazla kanser araştırması yapmış ve sonunda Apoptin adında bir molekül icat etmiş. Akciğer ve prostat gibi kanser türlerine karşı kullanılabilecek bu ilacın patentini almış. Daha lise de iken başka ödüllerin yanında bir de en büyük ilaç şirketlerinden biri (Sanofi-Aventis) tarafından desteklenen Biogeneius yarışmasında 7500$’lık bir ödül kazanmış.

Mış’lı mış’lı anlatılan bu hikâye tamamen gerçek. Kanada’da yaşayan Ted Paranjothy acaba ülkemizde yaşasaydı kaderi ne olurdu diye merak etmeden duramıyoruz. Gelişmiş ülkelere baktığımızda üstün zekâya sahip bu çocuklara ne kadar değer verdiklerini görüyoruz. Bu dehaları daha küçükken tespit ediyorlar, onlara ihtiyaçları olan farklı eğitimi veriyorlar, bolca ödüllendiriyorlar ve tabi ki sonuçta bu çocuklar sonunda en zirvedeki liderlere, araştırmacılara ve girişimcilere dönüşüyorlar.

Büyük şirketler için bu çocuklar ileride kocaman meyve ağaçlarına dönüşecek birer tohum. Üstün zekâlılara yatırımların ciddiyeti hakkında bir örnek vereyim sizlere. Amerika’daki Intel Uluslar arası Bilim ve Teknoloji Fuarı, liseli gençler için her yıl düzenleniyor. Lütfen bir düşünün acaba Intel gibi bir devin sponsor olduğu bu organizasyonda neden her yıl toplam 4 milyon dolar ödül dağıtılıyor?

Şirketler artık hararetle Lead User (Önder Kullanıcı) arıyorlar, ve lead user’lar çoğunlukla üstün zekalı çocuklar arasından çıkıyor. Araştırmalar gösteriyor ki yaratıcılık yaş ile azalıyor ve 26 yaşından sonra çok az insan artık şartlanmalar yüzünden yaratıcılığını koruyabiliyor. Bu yüzden toplumun neye ihtiyaç hissedeceğini çok önceden anlayan ve bu ihtiyaçlara çözümler üretebilecek bu genç mucitlere ne kadar ihtiyacımız var.

Görenleri hayrete düşüren harika alet iphone, sırf bu yaratıcı gençler sayesinde bu hale geldi. O kadar ki, 9 yaşında bile iphone için uygulama yazabilen çocuklar var.

Google, Microsoft, Apple gibi muazzam başarı öykülerinin arkasında yine benzer özelliklere sahip gençleri görüyoruz. Dünyanın en zengin adamlarından biri olan Microsoft'un sahibi Bill Gates, 298 IQ’ suyla dünyanın en zeki çocuğu olan 12 yasındaki Justin’in peşinden koşarak Microsoft’a kazandırdı. Birçok iş adamının peşinden koştuğu dahi çocuk aylık 15.000 $ maaşla Microsoft'ta çalışmaya ikna eden Gates'in keyfine diyecek yok.Justin 11 yaşında iken 2 üniversite bitirerek bir imkansızı başardı.

Ülkemizde uzun süredir ihmal edilen üstün zekalılar eğitimin de son zamanlar da hafif kıpırdanmalar başladı. Bursa’dan bize ulaşan bir anne 2 yaşındaki bebeğinin kendi kendine okumaya başladığını panik içinde anlatıyordu. Anne yana yakıla çocuğum için ne yapabilirim? diye araştırıyormuş.

2 yaşında okumayı kendi kendine öğrenen bir çocuk için 8 yıllık kesintisiz eğitimin nasıl bir işkenceye dönüşebileceğini hayal edebiliyor musunuz? Ülkemizde bu dehalarımızı ne yazık ki normalleştirme işlemine tabi tutuyoruz.

Neden başka ülkelerde dahiler 10 yaşında üniversiteye başlayabilirken, ülkemizde bu kanunen yasak?

İdil Biret 5 yaşında harika piyano çalıyordu. Onun eğitimine önem verdik. Dünya çapında bir piyanistimiz oldu. Peki neden matematik, fizik, elektronik dehalarımızı harcıyoruz?

Biz iyi niyetli konuşmalar yapıp, Bilsem’lerde hafta sonları çocuklarımızın çok az bir kısmına bir derecede hizmet sunabilirken, Amerika’da Davidson Institute gibi sırf dahilere yönelik enstitüler var. Amerika’nın Stanford Üniversitesi üstün zekalı dahi çocuklara internet üzerinden uzaktan eğitim veriyor zaman ve mekan sınırlılıklarını ortadan kaldırıyor.Dünyanın 35 farklı ülkesinden 15000 civarında üstün zekalı dahi çocuk bu eğitimden faydalanıyor.

İlkokul sonunda SBS, lise sonunda ÖSS derdi ile boğuşan gençlerimizi çok daha iyi değerlendirmenin zamanı gelmedi mi sizce ?

Kaynaklar

• https://stories.world-gifted.org/gifted-gallery/ted-paranjothy/
• http://www.biotechinstitute.org/programs/biogeneius_challenge.html
• http://www.biotechinstitute.org/programs/2007BGWinners.html
• http://www.newsweek.com/id/47366
• http://www.cfhu.org/node/402
• http://www.davidsongifted.org/
• http://epgy.stanford.edu/
• http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/7874291.stm
• http://en.wikipedia.org/wiki/Lead_user
• http://web.mit.edu/evhippel/www/democ1.htm
• http://en.wikipedia.org/wiki/Intel_International_Science_and_Engineering_Fair
• http://www.societyforscience.org/isef/

Dünyada Zeka Ve Yeteneği En İyi Geliştiren Sistem

RENZULLI LEARNING SYSTEM

Renzulli öğrenme sistemi, Amerika’nın Connecticut üniversitesinden, Prof. Dr. Joseph Renzulli ve eşi Prof. Dr. Sally Reis Renzulli tarafından geliştirilmiş olan sürekli kendini yenileyen farklı yeni bir sistemdir. 2005 yılında web tabanlı sisteme geçiş yapılmıştır Sistem yaklaşık 32 yıllık bir araştırmanın ürünüdür.Araştırmanın temel konusu çocukların zeka ve yetenek alanlarını nasıl geliştirebiliriz? var olan potansiyellerini en yüksek seviyeye nasıl çıkartabiliriz.?Araştırma da öğrencilerin ilgi alanları,yetenek alanları,öğrenme stilleri,kendini ifade etme stilleri tespit edilip ayrıntılı profilleri oluşturulmuştur.Daha sonra profile uygun aktiviteler sunularak öğrencilerin gelişimleri kayıt altına alınmıştır.Araştırma sonucuna göre sistemi takip eden öğrencilerin zeka ve yetenek alanlarının geliştiği,okul başarısının arttığı görülmüştür.Sistem Dünya’nın farklı ülkelerinden öğrencilere uygulanarak bilimsel olarak başarısını kanıtlamıştır.Dünyada zeka ve yeteneği en iyi geliştiren sistem olarak bilinmektedir.Amerika’da 500’den fazla kurumda kullanılmakta,kurumların eğitim sistemlerinin temelini oluşturmaktadır.

ÖĞRENCİ PROFİL OLUŞTURMA AŞAMASI

Renzulli Learning System’de profil oluşturma aşaması çok büyük önem taşımaktadır.Her birey farklıdır dolayısıyla herkese aynı program uygulanmamalıdır.Renzulli Learning System’de her çocuğa farklı müfredat programı uygulanmaktadır.

Başlangıç aşamasında 5 alanda sunulan ölçeklerle sistemde her öğrenci için özel bir profil oluşturulur.

İLGİ ALANLARINA YÖNELİK SORULAR

Bu alanda her öğrencinin ilgi alanlarının tespit edilmesi adına ayrıntılı ölçekler uygulanmaktadır.

Hangi alanlara ilgi duyarsınız?

Sanata mı?,Atletizm ve spora mı?,İş ve yönetim mi?,Bilgisayar ve Teknoloji mi?,Drama ve müzik mi?,Yabancı diller mi? Matematik mi?,Fen Bilimleri mi?,Tarih mi?,Edebiyat mı?,Fotoğraf ve Video mu? Gazetecilik mi?,Yazarlık mı?,İnsanlara yardım etmek mi?

İlgi alanlarını derinlemesine tespit etme adına 10 farklı ölçek uygulanmaktadır.Öğrenciler, ilgi alanları ile ilgili sorulan her soruyu çok severim,severim,emin değilim,sevmem ve hiç sevmem şeklinde sınıflandırırlar

Ölçekler tamamlandığında öğrencinin ayrıntılı ilgi alanları profili ortaya çıkar.

YETENEK ALANLARININ BELİRLENMESİ

Bu alanda her öğrenciye sınıf seviyesine göre farklı branşlarda akademik başarısının nasıl olduğu sorulur.Derecelendirme yapılır.

Bunun yanında yetenek alanlarının tespit edilmesi adına ayrıntılı ölçekler uygulanmaktadır.Hangi branşları sevdiği ve hangi derslerde iyi olduğu konusunda sorular yöneltilir.Yetenek alanları ölçekleri tamamlandığında öğrencinin ayrıntılı ilgi alanları profili ortaya çıkar.

ANLAMA VE KENDİNİ İFADE ETME STİLLERİNE YÖNELİK SORULAR

Bu kısımda bireyin kendisini nasıl ifade etmekten hoşlandığını öğrenme adına bir takım ölçekler uygulanmaktadır.

Örneğin daha çok olayları tartışarak mı,bir takım çalışmalarda aktif rol alarak mı,resim yaparak mı?,İnsanlara yardım ederek mi?.gibi sorularla bireylerin kendilerini ifade etme biçimleri oluşturulmaktadır.

Ölçekler uygulandığında öğrencinin kendini ifade etme stili ortaya çıkmaktadır.

ÖĞRENME STİLLERİNE YÖNELİK SORULAR

Bu alanda her öğrencinin bir bilgiyi nasıl öğrendiğinin tespit edilmesi adına ayrıntılı ölçekler uygulanmaktadır? Temel soru şudur? Bir bilgiyi nasıl öğreniyorsun?

Defterine not alarak mı?,Bir arkadaşının sana yardım etmesi ile mi?,Öğretmenini dinleyerek mi?,Görsel olarak mı?,Oyunlar oynayarak mı?,

Bu kısımda da öğrenciye bir takım açık uçlu sorular yöneltilmektedir.Bu soru öğrenci tarafından nedenleri ile birlikte sisteme girilmektedir.

Örneğin bir kitap yazmak isteseniz bu hangi türde bir kitap olurdu?.Neden bu türde bir kitap yazmak istiyorsunuz?

Ayrıntılı ölçekler uygulandığında öğrencilerin bir bilgiyi nasıl daha iyi öğrendikleri ortaya çıkmaktadır.

AÇIK UÇLU SORULAR

Bu kısımda öğrencilere açık uçlu sorular yöneltilir.Örneğin bir ülkeye gittiğinizde en çok gezmek istediğiniz mekanlar nereler olurdu? Neden bu mekanları gezmek isterdiniz?

Verilecek cevapları sistem anahtar kelimelerden tanıyarak profile eklemeler yapmaktadır.Bu kısım isteğe bağlı olarak doldurulmaktadır.

PROFİL

Bu kısımda uygulanan ölçekler ve açık uçlu sorular sonucunda sistem otomatik olarak bireyin ayrıntılı profilini çıkarmaktadır.Sınıf düzeyi,ilgi alanları,yetenek alanları,ifade etme stilleri,öğrenme stilleri gibi alanlarda öğrencinin profili çıkarılmaktadır.Bu profil rapor şeklinde print edilebilmekte ve öğrencinin dosyasında konulabilmektedir.Her bireyin ilgi alanları zamanla değişeceği için kişi istediği zaman sisteme girip profilini güncelleyebilmektedir.

ZENGİNLEŞTİRİLMİŞ AKTİVİTELER

Renzulli Learning system içerisinde uzmanlar tarafından hazırlanmış atmış bin civarında aktivite bulunmaktadır. Sistem öğrencinin profiline uygun olan aktiviteleri seçerek öğrencinin kullanımına sunmaktadır.

Aktiviteler

• Yaratıcılık aktiviteleri
• Düşünce Becerilerini Geliştirme Aktiviteleri
• Ders Aktiviteleri
• Sanal Geziler
• Web siteleri
• Eğitim amaçlı geziler
• Dijital kitaplar
• Video ve Dvdler
• Online sınıf aktiviteleri
• Projeler

NOT DEFTERİM

Not defterim kısmına öğrencinin yaptığı bütün aktiviteler,girdiği siteler,giriş tarihleri,öğrenci notları ve öğrencinin belirlediği favori aktiviteler bu kısma kaydedilmektedir.Öğrenci sistem içerisinden arkadaşlarına ve öğretmenine mail gönderebilmekte, aktivite önerebilmektedir.

SİSTEME ANNE BABALARIN GİRİŞİ

Anne ve babalar istedikleri zaman, sisteme giriş yaparak çocuklarını sistemden takip edebileceklerdir.Aileler çocuklarının hangi gün, hangi saatte,hangi sitelere girdiğini,hangi aktiviteleri yaptığını görebilmektedirler.Ayrıca araştırma sitelerine de anne babaların erişimi sağlanmaktadır.

Sistem ABD hükümetinin garantisi altındadır.Olumsuz bir takım aktivitelerle karşılaşmayacağınız garanti edilmektedir.

SİSTEME ÖĞRETMEN GİRİŞİ

Bu kısımda da sınıf öğretmeni sistemden kendi sınıfındaki bütün öğrencilerini takip edebilmektedir.Her öğrencinin ilgi alanları,yetenek alanları,öğrenme stilleri gibi konularda ayrıntılı bilgiye sahip olan sınıf öğretmeni her öğrencisine,öğrencinin profiline uygun etkinlikler verebilmektedir.Öğretmenler bütün öğrencilerini sistemden takip ederek hangi aktiviteleri yaptığını da kontrol edebilmektedir.Öğretmen sisteme giriş yaparak her öğrenciye ait aktiviteleri print edip derste her öğrenciye farklı bir müfredat uygulayabilmektedir.

SİSTEME YÖNETİCİ GİRİŞİ

Sisteme dahil olan kurumlara bir adet yönetici şifresi verilmektedir. Yönetici sistemden bütün kurumun fotoğrafını çekebilmektedir.Örneğin kurumda eğitim alan matematiğe ve fene ilgi duyan çocuklar kimler,3.sınıflarda kaç tane sanata ilgi duyan çocuk var?,1.sınıfların veya bütün okulun ağırlıklı öğrenme stili nedir? Hangi çocuklar tartışma yöntemiyle kendini ifade etmekten hoşlanıyor gibi bir çok değişkeni kullanarak sistem içerisinde tarama yapılabilmektedir.Yönetici sisteme müfredat koordinatörü olarak öğretmenleri atayabilmektedirler.Sistemle ilgili bütün düzenlemeleri yönetici yapabilmektedir.

PROJE SİHİRBAZI

Sistem içerisinde proje sihirbazı yer almaktadır.Proje sihirbazı ile öğrenciler adım adım bilimsel projelerini oluşturabilmektedirler.Ülkemizde genelde öğrencilerden proje yapmaları istenir ancak bir projenin nasıl hazırlanacağı öğretilmez.Çocuklarda bir projenin nasıl hazırlanacağını bilmedikleri için bu konuda problem yaşarlar.Proje sihirbazı öğrencilere adım adım bilimsel araştırma projesi hazırlamayı öğretiyor.

GENEL DEĞERLENDİRME

Renzulli Learning System Dünyada bir çok ülkede (İngiltere,İsviçre,Suudi Arabistan, İsrail, Dubai, Belçika, Fransa vb) kullanılmaktadır. Bu ülkelere Türkiye’de dahildir. Sistem internet üzerinden kullanıldığı için kısa zamanda binlerce okul tarafından kullanılmaya başlandı. Öğrenciler kullanıcı adı şifreleri ile istedikleri zamanda ve mekanda sisteme giriş yaparak aktiviteleri yapabilmektedir. Sistemin arkasında Connecticut Üniversitesi bulunmaktadır.Her yıl sisteme ayrılan kaynak artırılmakta ve kalite artmaktadır. Sistemin çok güzel bir parolası var.Hiç bir çocuk sıkılmayacak.

Sistem Türkiye’de Üstün zekalılar enstitüsü tarafından kullanılmaktadır.Enstitü sistemin Türkiye’de öncülüğünü yapmaktadır.Sistemi ilk kez Türkiye’ye getiren,inceleyen,kullanan ve sistem yöneticiliğini yapan biri olarak konuşursam bütün kurumların az masraf dahilinde bu sistemi kullanmasını tavsiye ediyorum.Gerçekten az masraf dahilinde sisteme dahil olarak okulda uygulanan eğitim programının çıtasını yükseltmek mümkün.

Sisteme okul olarak dahil olunduğu gibi bireysel olarak ta başvuru yapıp belli bir ücret dahilinde kayıt yaptırılabiliyor.

Kaynakça

www.renzullilearning.com

Gürkan Yaşar

Üstün Zekalılar Eğitim Danışmanı

Üstün zekalılar enstitüsü

www.ustunzekalilar.org

İsrail’de Üstün Zekalılar Eğitimi

Dünyada üstün zekâlı dahi çocukların eğitimine en geç başlayan (1970’lerde) ülkelerden biri olmasına rağmen şuanda üstün zekâlı dahi çocuklara en iyi eğitimi veren ülke İsrail’dir.

1970’lerde başlayan çalışmalar devlet düzeyinde ele alınmıştır. İsrail Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Ulusal Üstün Zekâlılar Birliği kurulmuş ve ülkenin üstün zekâlı çocuklarının geleceği bu birlik tarafından planlanmıştır. Bu birlik teorikte ve pratikte çalışmalar yaparak ülke genelinde farklı nitelikte programlar geliştirmiş ve başlatmıştır. Bu programlar İsrail üniversiteleri tarafından da desteklenmiştir. İsrail’de üstün zekâlılar eğitimi kanunen gereklidir. Devlet tarafından bu çocuklar koruma altına alınmıştır. Ülkede üstün zekâlı dahi çocuklar, işlenmesi gereken değerli bir taş, ülkenin en önemli kaynağı olarak görülmektedir.

Üstün Zekâlı Dahi Çocuklar Programlarının Amacı

• Ülkenin en değerli madeni olarak görülmesi, bu madenin işlenmesinin önemi.
• İsrail’in ve Dünya’nın yaşadığı problemlere yaratıcı çözümler üretebilmek.
• Ülkenin teknoloji, sanayi, ticaret ve askeri konularda yaratıcı çözümlerle geliştirmesini sağlamak.
• Kapasitelerini arttırmak için, yeteneklerini geliştirmelerine yardımcı olmak.
• Bakış açıları değişirken, farklı alanlarda üstün zekâlı çocuklarla özel olarak ilgilenmektir.

Üstün Zekâlı Dahi Çocuklar için En İyi Programlar

• Üç temel program üstün zekâlıların eğitimi için uygun hale getirilmiştir.
• Okuldan sonra ek faaliyetler
• Haftalık zenginleştirme programları.
• Özel donanımlı okullarda özel sınıflar

Üstün Zekâlı Öğrencileri Belirleme

İsrail’de bütün çocuklar çeşitli dönemlerde tarama testlerinden geçirilmektedir. Bu testler zeka, yetenek, yaratıcılık, akademik başarı vb testlerdir. Buna ek olarak öğrencilerle ve ailelerle sözlü görüşmeler yapılmaktadır. Yetenekli öğrenciler testlerden yüksek puan alamasalar da sahip oldukları yeteneklerden dolayı bazı okullara ( Boyer okulları ) alınabilmektedirler.

Eğitim Programları

İsrail’de ülke çapında yapılan tanımlama aşamasından sonra nüfusun % 1’lik dilimine giren çocuklar özel donanımlı okullarda özel sınıflarda eğitim görmeye başlarlar. Ülkede % 3’lük dilime giren çocuklar ise okul sonrası ek çalışmalar ve zenginleştirme programlarına katılırlar.

İsrail’in kutsal şehri ve Müslümanlar için de büyük önemi olan Kudüs’te OFEK ismi ile bilinen çok özel bir dahiler okulu vardır. Kudüs’te ki bu dahiler okulunda seçilmiş profesörler ders vermektedir. Bu okullarda öğrenciler ufuklarının sınırsız derecede açılımı ile not tutmadan, zeka ve mantık jimnastiği yaparak ve yaşayarak öğrenmektedir Genetik ve teknolojiye de bu okullarda çok önem verilmektedir.

İsrail çok iyi gelişmiş zenginleştirme program ağına sahiptir. Örneğin; okuldan sonra planlanan ders dışı aktivite grupları veya üstün zekâlıların ilgi duydukları konularda sınıflandırırsak; matematik ve bilgisayar biliminden, müzik ve heykeltıraşlığa kadar tatillerde düzenlenen aktivite ve eğitimler. Üstün zekâlılar için olan bütün programlar 1970’lerde sadece bu amaç için milli eğitim bakanlığı altında kurulmuş bölüm tarafından koordine ve finanse edilmektedir. Programlar okul öncesinden başlayarak bütün yaş gruplarını içermektedir.

4-8. kademenin programları Tel-Aviv’deki Haaretz müzesi ve Bar Ilan Üniversitesi, Haifa’da ki İsrail Teknoloji Enstitüsü ve ülkedeki yerel belediyeler tarafından yürütülmektedir.. Bu programlara katılım için grup ya da bireysel testlerde minimum 140 IQ seviyesi aranmaktadır Diğer psikometri araçları örneğin; kişilik veya yaratıcılık testleri de ölçütler arasındadır. Dezavantajlı geçmişlerden gelen çocuklar eğer ortalama koşulları sağlarlarsa şartların gerektirdiği şekilde kabul edilmektedirler. Farklı programlara örnek Teknoloji enstitüsü, okul müdürleri ve öğretmenler adayları programa yönlendirirler, Tel-Aviv’deki Haaretz müzesine ebeveynler direk olarak gidebilir, ve Holon’daki belediyede ki okul psikologları seçim sürecini öğrenci dosyalarını baz alarak yürütür.

Lise yaşındaki çocuklar için zenginleştirme aktiviteleri Tel-Aviv Üniversitesi Teknoloji enstitüsünde ve Rehovot’ta ki Weizmann Bilimsel Araştırma Enstitüsünde verilmektedir. Sunulan şeyler bölgelerdeki insan yaşamlarıyla ilgi bazı dersler içerse de, asıl önem bilimsel konular ve matematiğe verilmektedir. Yukarıda bahsedilen programların çoğu yaz döneminde de devam etmektedir Programlar ya aynı formatta ya da günlük veya yatılı kamp şeklinde gerçekleşmektedir.

Birisi Kudüs diğeri Holon’da iki program dikkat çekmektedir. Kudüs’te ki programda gruplar, sınıf olarak değil yaş grupları şeklinde organize edilmektedir. Programın ana amacı farklı çevrelerden gelen üstün zekâlıların etkileşimine olanak sağlamaktır. Holon’da çalışmalar dezavantajı olanlar arasında üstün potansiyelli olanları belirlemek ve okullarda zenginleştirme grupları oluşturmak üzerinedir.

Tel-Aviv’de ki üstün zekâlılar okulu “ okul içinde okuldur.” Birçok aktivite üstün zekâlı olmayan çocuklarla ortaktır ve bazı yöneticiler aynıdır fakat üstün ve üstün olmayan çocuklar arasında veya grupların öğretmenleri arasında en küçük etkileşim bile yoktur. Haifa’da ki sistemde de okul içinde üstün zekâlılar sınıfları vardır.

Büyük yaşta üstün zekâlı çocuklar için olan oluşturulan iki özel eğitim programı İsrail için büyük önem taşımaktadır. Birincisi Kudüs’teki Boyer Okulu, ikincisi ise İsrail savunma kuvvetlerinin özel projesidir. 30 yılı aşkın süredir özel eğitim veren Boyer Okulu özellikle üstün zekâlılara ve yetiştiği sosyal çevreden dezavantajlı geçmişlerden gelen gençlere eğitim sağlamaktadır. Boyer okulundakiler üstün yetenekliler fakat IQ sonuçlarında her zaman çok üstün olmayabilirler. Yüksek akademik ve mesleki seviyeleri içeren programlarda bugüne kadar çok olumlu sonuçlar kaydedilmiştir. Boyer okulundan alınan datalara bu programı başlatan ve yıllarca bu programı yürütmüş olan Prof. Moshe Smilansky’in kitabından ulaşılabilir.

İkinci program ise İsrail’de lise 1. sınıftaki tüm öğrenciler arasından az sayıda üstün zekâlı ve yaratıcı genç erkekler seçilerek oluşturulan programdır. Bu öğrenciler için özel okullar ve müfredatlar oluşturulmuştur. İki yıl süren hızlandırılmış akademik programa alınmaktadırlar. Eğitimler üniversite hocaları tarafından verilmektedir. Yoğun eğitim programı boyunca bu genç erkekler orduda yer almakta, eğitilmekte ve ileriki yıllarda ordunun bilimsel araştırmalarında yer almaktadırlar. Dünyaca ünlü İsrail gizli servisi Mossad ajanları da bu gençler arasından seçilmektedir.

Sonuç

Bugün Dünya’nın genel durumuna baktığımızda İsrail devleti gücüyle Dünya’ya meydan okumaktadır. Amerika dahil hiçbir Dünya ülkesi İsrail’e dur diyememektedir. Bilgi güçtür İsrail’de bu gücü kullanmaktadır. İsrail devletine göre İsrail, temel doğal kaynağı olan üstün zekâlı yetenekli çocuklarını ihmal etme lüksüne sahip değildir. İsrail için üstün zekâlı dahi çocuklar paha biçilmez bir değere sahiptir.

İsrail’in üstün zekalı dahi çocuklara verdiği değerin yarısını Türkiye üstün zekalı çocuklarına verse, inanıyorum ki 10 yıl gibi kısa bir zamanda Dünya’ya meydan okuyabilecek bir güce sahip olacağız.Bütün Dünya’nın korktuğu da bu zaten !!!!!

Kaynaklar

Milgram, R. M Gifted Children in İsrail : Theory, practice and research. article

http://alefefes.macam.ac.il

Renzulli, J. S & Reis, S. M. ( YIL) The enrichment triad/revolving door model: a school-wide plan for the development of creative productivity. Yer: Basım evi

Renzulli, j.s. and Reis, s.m. The enrichment triad/revolving door model: a school-wide plan for the development of creative productivity

Deutsch, Ziva. kadari, akiva. Picard, thierry dana. Activities and programs for gifted students (2004) copenhagen

Jewish virtual library, learning together programs for the gifted, talented and very able

Landau, Erica an enrichment program for gifted israeli students. Young persons institute

The ministry of education israil eğitim bakanlığı resmi internet sitesi (http://www.education.gov.il/moe/english/ind.htm)

Gürkan Yaşar

Üstün Zekalılar Eğitim Danışmanı

Üstün Zekalılar Enstitüsü

www.ustunzekalilar.org

Hakkımızda

Üstün Zekalılar Enstitüsü doğumdan, yüksek öğretimin sonuna kadar olan süreçte,üstün zekalı,dahi çocukların erken yaşam dönemlerinde fark edilmesi, ihtiyaç duydukları psikolojik, akademik,sosyal desteğin ve eğitimin zeka,ilgi ve yetenek alanlarının belirlenerek verilmesi, üstün zekalı ve dahi çocukların ailelerinin ve öğretmenlerinin bilinçlendirilmesi ve eğitilmesi, ilgili resmi ve özel kurumlara danışmanlık yapılması ve ülkemizde üstün zekalı çocukların eğitiminin devlet politikası haline getirilip ulusal eğitim standartlarının belirlenmesi ve uygulanması amacıyla kurulmuştur.

Üstün zekalı dahi çocukların eğitimi konusunda Amerika’nın Connecticut üniversitesi ve Dünya üstün zekalılar birliği eğitim programlarında eğitim almış olan uzman kadromuz ile ülkemizin altın çocuklarının hak ettikleri eğitimi almaları adına yurt içi ve yurt dışı kurumlarla işbirliği yaparak çalışmalarını sürdürecektir.Enstitümüz Dünya Üstün Zekalılar Birliği Başkanı Prof.Dr.Taisir Subhi Yaminin sahibi olduğu Uluslararası üstün zekalılar eğitim ve yaratıcılık birliğinin ( ICIE ) Türkiye temsilcisidir.

ÇÖZÜM ORTAKLARIMIZ

• Dünya Üstün Zekalılar Birliği
• Bahçeşehir Üniversitesi
  
• Uluslararası Eğitim ve Yaratıcılık Birliği ( ICIE )
• Connecticut Üniversitesi
• Renzulli Learning System ( Dünyada Zeka ve Yeteneği En İyi Geliştiren Sistem )
• Dünya Üstün Zekalılar Kulübü Mensa
• Amerika Üstün Zekalılar Birliği ( NAGC )
• SIG Gifted Summer School
• Critical Thinking Co
• Creative learning Press
• Scholasting Testing Services ( Usa )
• Mind Games
• Zome tool
• Think Fun
• Set Enterprises
• Educational Insight
• Gamewright
• 24 game
• Kapla
• Fun Again
• Corwin Press
• Prufrock Press
• Gifted Child Quality